W ekipie BTO.pl czujemy chemię do oferowanych przez nas produktów, bo wiemy, jak naprawdę działają. A Ty, zastanawiałeś się kiedyś, dlaczego latarka zasilana akumulatorkami świeci tak samo długo jak ta na zwykłe baterie? Jak to jest, że baterie jednorazowe są jednorazowe, a akumulatorki możesz ładować setki razy?
W tym artykule opowiemy Ci, co tak naprawdę dzieje się w środku małych akumulatorów cylindrycznych!
Czego dowiesz się z lektury?
- Różnica między akumulatorkami a bateriami polega na odwracalności reakcji chemicznych - baterie jednorazowe po rozładowaniu są bezużyteczne, natomiast w akumulatorkach substancje mogą wrócić do stanu początkowego, umożliwiając nawet 1000-1500 cykli ładowania.
- Proces działania akumulatorka opiera się na przepływie elektronów i jonów między anodą (elektrodą ujemną) i katodą (elektrodą dodatnią) poprzez elektrolit, a podczas ładowania kierunek tego przepływu jest odwracany, przywracając akumulator do stanu naładowanego.
- Akumulatorki Ni-MH (niklowo-wodorkowe) są obecnie najpopularniejsze w rozmiarach AA i AAA, oferując napięcie 1,2V i pojemność nawet 2700 mAh, a nowoczesne wersje LSD (Low Self Discharge) tracą minimalnie energii podczas przechowywania.
- Ładowanie akumulatorków powinno odbywać się z wykorzystaniem inteligentnych ładowarek, które automatycznie odcinają zasilanie po pełnym naładowaniu, zaś przeciętny akumulator Ni-MH o pojemności 2000-2500 mAh ładuje się około 2-4 godziny.
- Odpowiednie przechowywanie akumulatorków wymaga temperatury pokojowej (15-20°C), unikania ekstremalnych temperatur, naładowania do poziomu 40-60% przy dłuższym nieużywaniu oraz trzymania z dala od metalowych przedmiotów, które mogłyby spowodować zwarcie.
Oficjalna Dystrybucja XTAR
Przeczytaj również
- Jak ożywić akumulatorki, które nie działają?
- Ładowanie akumulatorka krok po kroku – poradnik 2025
- Jak długo ładować akumulatorki? Praktyczny poradnik czasów ładowania akumulatorków
Akumulatorki czy baterie - co naprawdę je różni?
Bateria jednorazowa i akumulatorek mogą wyglądać niemal identycznie, jednakże działają na zupełnie innych zasadach. Zwykła bateria alkaliczna to jak jednorazowy bilet - skorzystasz raz i wyrzucasz. Kiedy substancje chemiczne w jej wnętrzu zareagują ze sobą, oddając energię elektryczną, proces jest nieodwracalny.
Akumulatorek natomiast to jak karnet na basen czy siłownię - możesz korzystać wielokrotnie. Sekret tkwi w specjalnie dobranych materiałach, które zapewniają odwracalność reakcji chemicznych. Kiedy akumulatorek się rozładowuje, substancje chemiczne zmieniają swoją strukturę, a podczas ładowania - wracają do stanu początkowego. To właśnie dlatego dobrej jakości akumulatorek AA może wytrzymać nawet 1000 cykli ładowania, zanim zauważysz spadek jego wydajności.
Jak naprawdę działa akumulator cylindryczny?
Dobra, czas na metaforę. Zamieńmy na chwilę akumulatorek w fabrykę, gdzie pracują dwie brygady robotników - jony i elektrony. Są tam też dwa zakłady produkcyjne - anoda (elektroda ujemna) i katoda (elektroda dodatnia), a między nimi znajduje się "droga" dla jonów, czyli elektrolit.
Kiedy podłączasz akumulatorek do urządzenia, rozpoczyna się "zmiana" w fabryce. Elektrony opuszczają anodę, wędrują przez urządzenie (zasilając je po drodze) i trafiają do katody. Jednocześnie jony płyną przez elektrolit wewnątrz akumulatorka, by zrównoważyć ładunek. Ta wędrówka elektronów wytwarza prąd elektryczny, który zasila Twoje urządzenie.
A co dzieje się podczas ładowania akumulatorków?
Podłączasz ładowarkę, która działa jak kierownik w fabryce, zmieniający kierunek ruchu - teraz elektrony płyną od katody do anody, a jony również zmieniają kierunek. W ten sposób wszystko wraca na swoje miejsce i akumulatorek jest gotowy do ponownego użycia.
Proces wymaga oczywiście stosowania odpowiednich materiałów. W akumulatorkach AA i AAA często stosuje się połączenia niklu i innych metali, które pozwalają na setki takich "zmian" bez znacznej utraty wydajności.
Najpopularniejsze rodzaje akumulatorków codziennego użytku
Na rynku możemy spotkać naprawdę sporo rodzajów akumulatorów. Często są to produkty eksperymentalne lub wynalazki, nad którymi dopiero pracują inżynierowie i naukowcy. My natomiast przybliżymy Ci kilka odmian akumulatorów, które znajdziesz również w naszym sklepie.
Niklowo-wodorkowe (Ni-MH)
Praktyczne akumulatorki Ni-MH to dziś najpopularniejszy wybór dla rozmiarów AA (R6) i AAA. Większość akumulatorków, które kupisz w sklepie to właśnie one. Oferują napięcie 1,2V (nieco mniej niż zwykłe baterie alkaliczne 1,5V), jednak to zazwyczaj wystarcza dla większości urządzeń.
Ich zaletą jest spora pojemność - dobrej jakości "paluszek" Ni-MH może mieć nawet 2500-2700 mAh, zapewniając długi czas pracy. Ogniwa Ni-MH rozwiązały też problem samorozładowania - starsze akumulatorki Ni-MH potrafiły tracić nawet 30% energii miesięcznie, gdy leżały bezczynnie w szufladzie. Dzisiejsze wersje typu LSD (Low Self Discharge) tracą zaledwie kilka procent rocznie.
Niklowo-kadmowe (Ni-Cd) - stara gwardia
Tego rodzaju akumulatorki były pierwszymi powszechnie dostępnymi ogniwami wielokrotnego ładowania. Dziś ustępują miejsca nowszym technologiom, takim jak Ni-MH oraz Li-Ion, głównie ze względu na zawartość kadmu, który uchodzi za szkodliwy dla środowiska.
Akumulatorki Ni-Cd mają jednak pewne zalety - są bardzo wytrzymałe na głębokie rozładowanie i dobrze pracują w niskich temperaturach. Dlatego wciąż spotykamy je w elektronarzędziach czy sprzęcie ratunkowym.
Litowo-jonowe (Li-Ion) - energetyczne rakiety
Technologia litowo-jonowa zmieniła przed laty rynek akumulatorów, jednak w rozmiarze AA czy AAA spotkamy je rzadziej. Dlaczego? Przede wszystkim ze względu na wyższe napięcie (3,6-3,7V), które mogłoby uszkodzić urządzenia zaprojektowane dla zwykłych baterii 1,5V.
Ogniwa Li-Ion wielokrotnego ładowania dominują natomiast w smartfonach, laptopach i innych bardziej zaawansowanych urządzeniach elektronicznych. Mają największą gęstość energii (więcej mocy w mniejszej objętości) i bardzo niskie samorozładowanie. Nowoczesne ogniwa Li-Ion mogą wytrzymać nawet 1000-1500 cykli ładowania, choć tutaj też wiele zależy od sposobu użytkowania.
Prawidłowe ładowanie, czyli więcej nie znaczy lepiej
Częste pytanie - ile czasu powinny ładować się akumulatorki? To zależy od ich pojemności i prądu ładowania. Współczesne ładowarki inteligentne same kontrolują ten proces i odcinają zasilanie, gdy ogniwo jest pełne. Przeciętny akumulatorek Ni-MH o pojemności 2000-2500 mAh naładuje się w około 2-4 godziny.
Więcej na ten temat napisaliśmy w artykule: Jak długo ładować akumulatorki? Praktyczny poradnik czasów ładowania akumulatorków
Warto pamiętać, że akumulatorków nie należy "doładowywać". Jeśli są w pełni naładowane, dodatkowe godziny w ładowarce nie zwiększą ich pojemności, a mogą skrócić żywotność.
Nietrafione jest też przekonanie, że nowe akumulatorki trzeba koniecznie wstępnie formować przez 24 godziny. Współczesne ogniwa są gotowe do użycia niemal od razu. Pełną pojemność mogą osiągnąć po 2-3 cyklach ładowania.
Odpowiednie przechowywanie akumulatorków
Przeznaczone do użytku domowego akumulatorki, najlepiej czują się w temperaturze pokojowej (15-20°C). Ekstremalne temperatury - zarówno upał, jak i mróz - skracają ich żywotność. Jeśli planujesz dłuższe przechowywanie (kilka miesięcy), najlepiej zostawić je naładowane w około 40-60%. Nie przechowuj ich też razem z metalowymi przedmiotami, które mogłyby spowodować zwarcie.
Czy akumulatorki mogą się wylać, jak zwykłe baterie?
To rzadkość, ale tak, akumulatorki mogą wylać, gdy są uszkodzone mechanicznie lub przegrzane. Nowoczesne konstrukcje mają specjalne zawory bezpieczeństwa, minimalizujące ryzyko. Jeśli zauważysz wyciek z akumulatorka, nie dotykaj go gołymi rękami - elektrolit może podrażnić skórę. Zużyte lub uszkodzone akumulatorki zawsze oddawaj do punktów zbiórki elektroodpadów.
Oficjalna Dystrybucja XTAR
Wybierz przyjazne dla środowiska akumulatorki z oferty BTO.pl
W naszym sklepie znajdziesz wysokiej jakości baterie oraz akumulatorki wielokrotnego użytku. W BTO.pl oferujemy wyłącznie produkty uznanych marek XTAR, GP czy Panasonic. Zapewniamy też fachowe wsparcie doświadczonych ekspertów.
